Türkiyenin Maarif Davasi sözde modern egitim sistemine kaynagini Kurandan alan Anadolu insaninin ruh yapisindan beslenen Türk mektebi tezli bir elestiridir. Millet bünyesinde inkilaplar mektepte baslar ve her milletin, kendine özel olan mektebi vardir. Mill mektep, zihniyet ve örfler ile, metodlari ve müfredat ile, terbiye prensipleri ve psikolojik temeller ile, hatta binasinin yapi tarziyle kendini baska milletlerinkinden ayirir. Bizde vaktiyle medrese mill mektepti. Lakin milletin ruhu ve ictima inkisafini takip edememis ve cihanin fikir ve irfan hayatiyle baglarini coktan koparmis oldugundan, oldugu yerde enkaz halinde yikildi, cöktü.Öbür taraftan, Batida tekamül eden insan düsüncesinin seyrini biz kendi alemimizde devam ettiremedigimizden, acilan yeni mektep, hakikat askinin mabedi olmadi. Parca parca bilme hevesi, evrensel ve ilah hakikat askinin yerini tutamazdi. Hakka götüren yol diye kendini hakikata adamak, gercek mektebin yoludur. Hakikat askina sahip insanlar, cemiyetin icinde cogalmadikca, hakikat aski cemiyet icinde en yüksek ve muhterem yeri tutmadikca ve hakikatin ihtirasi cemaat icerisinde bir umum cereyan, büyük bir hareket haline gelmedikce, mill mektep gercekten var olmiyacaktir.